รู้จักกับ Boolean

ในตอนนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ data type ชนิดต่อไป ที่มีชื่อว่า “Boolean” ครับ

Boolean คืออะไร

• Boolean คือ data type ที่มีค่าเพียง 2 ค่า คือ true และ false เท่านั้น โดยที่ “true” แปลว่า “จริง” ส่วน “false” แปลว่า “เท็จ”

  truetrue

  falsefalse

• ถ้าเทียบข้อมูลชนิด string เหมือนกล่องข้อความ ข้อมูลชนิด number เหมือนสไลเดอร์ ข้อมูลชนิด boolean ก็อาจจะเปรียบเหมือนกับสวิตช์ครับ

  ชนิดข้อมูล	อินพุต	ค่า
  string		"hello"
  number		42
  boolean		false

  ลองเล่นดู

  ลองเล่นกับอินพุตข้างบนดู แล้วสังเกตค่าที่เปลี่ยนแปลง

ตัวดำเนินการเปรียบเทียบ (Comparison operators)

• สมมติเรามีตัวเลข ที่เก็บไว้ในตัวแปร a กับ b เราสามารถเอาข้อมูลที่เป็นตัวเลขมาเทียบกันด้วย operator พวกนี้ได้

  ตัวดำเนินการ	ความหมาย	ชื่อภาษาอังกฤษ
  >	มากกว่า	Greater than
  <	น้อยกว่า	Less than
  >=	มากกว่าหรือเท่ากับ	Greater than or equal
  <=	น้อยกว่าหรือเท่ากับ	Less than or equal
  ==	เท่ากับ	Equality
  !=	ไม่เท่ากับ	Inequality

• ตัวอย่าง

  ตัวแปร	ค่า
  a	5
  b	3

  let a = 5;
  let b = 3;

  Expression	ผลลัพธ์	ความหมาย
  a > b	true	a (5) มากกว่า b (3) → จริง
  a < b	false	a (5) น้อยกว่า b (3) → เท็จ
  a >= b	true	a (5) มากกว่าหรือเท่ากับ b (3) → จริง
  a <= b	false	a (5) น้อยกว่าหรือเท่ากับ b (3) → เท็จ
  a == b	false	a (5) เท่ากับ b (3) → เท็จ
  a != b	true	a (5) ไม่เท่ากับ b (3) → จริง

• ถ้าทั้งสองฝั่งเป็น string ก็จะเปรียบเทียบตามลำดับของตัวอักษร

  "apple" < "banana"true

  ตัว a (ในคำว่า apple) มาก่อนตัว b (ในคำว่า banana) จึงได้คำตอบเป็น true

  โดยในคอมพิวเตอร์ ตัวอักษรแต่ละตัว มีเลขประจำตัวของมันอยู่

  ตัวอักษร	หมายเลขประจำตัวอักษร (charCode)
  1	49
  A	65
  a	97
  ก	3585

  แปลว่าตัวอักษรพิมพ์ใหญ่ จะถือว่า “มีค่าน้อยกว่า” ตัวอักษรพิมพ์เล็ก

  "apple" < "Banana"false

  ตัว a มีหมายเลข 97 ส่วนตัว B เป็นหมายเลข 66
  เนื่องจาก 97 ไม่ได้น้อยกว่า 66 จึงได้คำตอบเป็น false

  กรณีที่ตัวอักษรตัวแรกเหมือนกัน จะเปรียบเทียบตัวอักษรตัวที่สอง และถ้ายังเหมือนกันอีก ก็เปรียบเทียบตัวอักษรตัวที่สาม และต่อๆ ไป

  "apple" < "apricot"true

  ลองเล่นดู:

  	a	b
  ข้อความ
  charCode	97, 112, 112, 108, 101	97, 112, 114, 105, 99, 111, 116
  ผลการเทียบ	a < b

• นอกจาก == กับ != ยังมี === กับ !== หน้าที่คล้ายๆ กัน แต่แตกต่างกันตรงที่ === กับ !== จะไม่มีการแปลงชนิดข้อมูลให้

  ตัวดำเนินการ	ความหมาย
  ==	เท่ากับ (แปลงชนิดข้อมูลให้ กรณีที่สองข้างเป็นข้อมูลคนละชนิด)
  !=	ไม่เท่ากับ (แปลงชนิดข้อมูลให้ กรณีที่สองข้างเป็นข้อมูลคนละชนิด)
  ===	เท่ากับ (ไม่แปลงชนิดข้อมูลให้)
  !==	ไม่เท่ากับ (ไม่แปลงชนิดข้อมูลให้)

  ตัวอย่างเช่น เวลาใช้ == แล้วฝั่งนึงเป็น string และอีกฝั่งเป็น number ฝั่งที่เป็น string จะถูกแปลงเป็น number ก่อน

  "42" == 42true

  แต่ถ้าใช้ === จะถือว่าข้อมูลทั้งสองฝั่งไม่เท่ากัน ถ้าหากเป็นข้อมูลชนิดต่างกัน

  "42" === 42false

หน้าที่ของ Boolean

• เราใช้ข้อมูลชนิด Boolean เพื่อให้คอมพิวเตอร์เลือกว่าจะทำอะไรต่อไป

  

  ตัวอย่างเช่น ถ้าเราเขียนโปรแกรมเกี่ยวกับร้านค้าออนไลน์ แล้วต้องการกำหนดโปรโมชั่น เช่น ซื้อ 200 บาท ได้ลด 20 บาท ก็อาจจะเขียนเป็นเงื่อนไขแบบนี้

  ยอดเงินที่ซื้อ ≥ 200 บาท?

  • true → ลดราคา 20 บาท
  • false → ไม่ลดราคา